به گزارش خبرنگار مهر، موزه سینمای ایران با همکاری شورای بین المللی موزه‌ها (ایکوم) روز سه‌شنبه ۲۰ شهریور ماه همزمان با روز ملی سینما نشست «نقش ادبیات فارسی در سینما» را برگزار کرد.
این نشست با حضور محمد سلیم اوزبان مشاور فرهنگی (فیلمساز) از کشور ترکیه، سید احمد محیط طباطبایی رئیس ایکوم، علی موسوی زاده معاون بین المللی بنیاد سعدی، کیوان طباطبایی مستندساز و سعدخان رئیس مؤسسه فرهنگی اکو همراه بود.
احمد محیط طباطبایی در ابتدای این برنامه عنوان کرد: برنامه امروز درباره ارتباط میان ادبیات فارسی و سینمای ایران است که به سن ۱۲۰ سالگی خود رسیده است. ۱۲۰ سالگی در فرهنگ ایران از یک معنای خاص در تولد برخوردار است. در گاهشماری پیش از اسلام در ایران ۱۲۰ سالگی زمین را جشن می‌گرفتند و به همین دلیل هم امروزه برای افراد آرزوی ۱۲۰ سالگی می‌کنند. خوشبختانه سینمای ایران هم به ۱۲۰ سالگی خود رسیده است و امیدواریم دوران جدید خود را بسیار پویاتر بگذراند.
رئیس ایکوم تصریح کرد: کشور ایران جزو پیشگامان ورود سینما به کشور است و همچون همه عوامل دیگر که متأثر از تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور هستند سینما هم در ایران دچار تغییراتی شد. سینما امروز به موضوعاتی می‌پردازد که در زندگی روزمره ما کمتر به آن توجه می‌کنیم و سینما موضوعات عمیق را پیش روی مخاطبان قرار می‌دهد.
در ادامه برنامه بخش‌هایی از فیلم‌های خاطره‌انگیز سینمای ایران برای مخاطبان پخش شد.
هدف ما ارتقا تعاملات فرهنگی است
سعدخان دیگر سخنران این مراسم بود و گفت: مؤسسه اکو شامل ۱۰ کشور مسلمان است. هدف اصلی سازمان اکو ارتقای فعالیت‌های اقتصادی بین کشورهای عضو است. همه ما می‌دانیم که بدون همکاری فرهنگی امکان تعاملات اقتصادی وجود ندارد. مؤسسه ما یک مؤسسه فرهنگی است و هدف ما این است که تعاملات فرهنگی را در زمینه ادبیات، سینما و … ارتقا دهیم. همچنین این سازمان می‌خواهد این ارتباط را میان هنرمندان، شاعران، کارگردانان هم ایجاد کند.
وی افزود: ایران در مقایسه با دیگر کشورهای عضو اکو تاریخچه بسیار قوی در حوزه سینما دارد. ایران فیلم‌های خوبی در زمینه اجتماعی و تاریخی دارد. فیلم‌های تاریخی ایران بسیار مهم هستند و باید در کشورهای دیگر به نمایش گذاشته شوند.
سعدخان تصریح کرد: ما این روزها شاهد جنگ در غزه هستیم. در یک سال گذشته دیدیم که جهت‌گیری‌های سیاسی در این زمینه انجام شد و برخی این جنایات را محکوم کردند اما این موضوع مهم است که ۱۰ کشور عضو اکو از طریق فیلم، مساله فلسطین را به نمایش بگذارند. به طور معمول عمر اخبار بیش از ۲ روز نیست به عنوان مثال قتل اسماعیل هنیه تنها حدود ۶ - ۷ روز در رسانه‌ها مطرح شد و پس از آن دیگر بحثی نبود اما اگر درباره زندگی و ترور اسماعیل هنیه فیلمی ساخته شود می‌تواند سال‌ها ماندگار شود و به نمایش گذاشته شود.
سینما مانند رؤیا است
محمدسلیم اوزبان در ادامه این مراسم بیان کرد: سینما خوابی است که ما در زمان بیداری تماشا می‌کنیم. سینما به طور کامل پرده واقعیت را کنار نمی‌زند بلکه برای انسان‌ها یک چارچوب جدید ایجاد می‌کند و مخاطب با یک واقعیت جدید مواجه می‌شود. سینما یک‌سری واقعیت‌ها را به انسان‌ها نشان می‌دهد یعنی با واقعیت‌ها ارتباط برقرار می‌کند و برای مخاطبان سوالاتی ایجاد می‌کند، حال مخاطب دنبال پاسخ این سوال‌ها می‌گردد.
این فیلمساز در پایان گفت: سینمای ایران به واسطه ارتباط عمیق با ادبیات، موسیقی، معماری، مینیاتور و خط توانسته است روایت متفاوت خود را داشته باشد. شما می‌توانید در سینمای ایران نشانه‌های ادبیات کلاسیک و مدرن را مشاهده کنید به این دلیل که میان مردم ایران و صنعت ادبیات ارتباط زیادی وجود دارد. مسأله‌ای در سینمای ایران برای من حیرت‌انگیز و عجیب است مثلاً در فیلم «خانه دوست کجاست؟» عباس کیارستمی با موضوعات ساده و کوچک نکات بسیار مهم و انسانی را در زندگی روایت می‌کند.
علی موسوی زاده دیگر سخنران این مراسم بود که گفت: ادبیات پیشینه‌ای به درازای جهان انسانی دارد اما پیشینه ادبیات و سینما بسیار عمیق است تا جایی که سینما را شعر مصور می‌دانند. سینما به عنوان یک هنر چند رسانه‌ای و ادبیات به عنوان یک رسانه نوشتاری به نوعی بازتاب دهنده هویت و فرهنگ یک ملت هستند.
موسوی‌زاده بیان کرد: اقتباس در سینما نه تنها داستان نویسندگان را زنده می‌کند بلکه به ما اجازه می‌دهد که با تفکر و سبک‌نوشتاری این نویسندگان نیز آشنا شویم. یکی از ویژگی‌های بارز سینما ارتباطات و بروز احساسات قوی است در نتیجه تماشای فیلم‌های فارسی می‌تواند به زبان آموزان کمک کند که با عواطف و فرهنگ ایرانی آشنا شوند. امیدوارم پیوند سینما و ادبیات فارسی را به عنوان یک راه قوی برای گسترش زبان فارسی درنظر بگیریم.
کیوان طباطبایی در بخش پایانی این برنامه تصریح کرد: در یک دسته‌بندی از دوران سینمای ایران ابتدا باید به عبدالحسین سپنتا اشاره کنیم که فردی بسیار فرهنگ‌دوست بود و اشعار ملی را جمع‌آوری کرد. او در دوران رضا شاه به توصیه دوستانش به هند می‌رود و در آنجا تعدادی فیلم اقتباسی می‌سازد ازجمله فیلم «فردوسی» و «شیرین و فرهاد».
وی در پایان صحبت‌هایش عنوان کرد: در حدود دهه ۲۰ سینمای شاخصی وجود ندارد و فیلم‌ها براساس پاورقی‌ها و داستان‌ها عامیانه شکل می‌گیرد. در دهه ۳۰ آثار اقتباسی از جمله امیرارسلان نامدار، رستم و سهراب، یعقوب لیث و … در گیشه با شکست مواجه می‌شوند و همین مساله باعث می‌شود فیلم‌های اقتباسی از ادبیات کلاسیک کمی مورد غفلت قرار بگیرد. دوره سوم این دسته‌بندی تقریباً با دوران موج نوی سینمای ایران همراه است.
نظر شما